طراحی مدل آینده‌نگاری راهبردی به منظور پیاده‌سازی بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشکده آینده پژوهی، دانشگاه بین‌المللی قزوین، ایران.

2 دانشکده انسان شناسی، دانشگاه تهران، ایران.

3 دانشجوی دکتری آینده پژوهی دانشگاه جامع امام حسین، تهران، ایران.

4 استادیار مرکز رصد و آینده پژوهی دانشگاه جامع امام حسین (ع)، تهران، ایران.

چکیده

هدف از این مقاله ارائه مدلی است که بتواند بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی را به اسناد برنامه‌ای کشور مرتبط نموده و زمینه برای پیاده‌سازی آن را فراهم کند و برای این منظور از ادبیات نظری مدل‌های آینده نگاری راهبردی استفاده شده تا یک مدل برای پیاده سازی بیانیه بومی‌سازی گردد.

بدین منظور مدل اولیه به کمک مطالعات اسنادی و کتابخانه‌ای طراحی شده و سپس با استفاده از مصاحبه و پرسش‌نامه خبرگانی، تاب آوری مدل در ابعاد مختلف مورد سنجش قرار گرفته است.

مدل نهایی بدین صورت به دست آمده است که بایستی براساس بیانیه گام دوم، رویکردهای کلان آینده‌پژوهانه استخراج و سپس چارچوب‌های شناختی – هنجاری گام دوم انقلاب به دست آید. در ادامه سند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت مبتنی بر آن بازنویسی شده و چشم اندازهای کلان و ملی (یا بخشی) بر اساس این سند و در افق‌های زمانی کمتر از 40 سال تدوین گردد. ذیل این چشم اندازها فرآیند دیدبانی راهبردی اجرا شده و در انتها اسناد سیاستی جهت پیاده‌سازی تولید می‌گردد.

برای پیاده سازی سند گام دوم می‌بایست ابتدا تمام سند به برخی موضوعات کلان ملی شکسته شده و سپس برای هر موضوع، اسناد سیاستی کشور (مانند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت) اصلاح و تدوین شده و سپس اسناد خردتر مانند چشم انداز، راهبردهای کلان، اسناد سیاستی و... تدوین گردد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Designing a strategic foresight model in order to implement the statement of the second step of the Islamic Revolution

نویسندگان [English]

  • Mahdi Gholizadeh Zavashti 1
  • Naeimeh Mollahasani 2
  • Ali Esmaeilpour 3
  • mohamadreza arab bafrani 4
1 Futures studies department, Imam Khomeini International University, Iran
2 Faculty of Anthropology, University of Tehran, Iran
3 Doctoral student of Future Studies of Imam Hossein University, Tehran, Iran
4 Assistant Professor, Center for Monitoring and Future Studies, Imam Hossein University
چکیده [English]

The purpose of this article is to present a model that can relate the statement of the second step of the Islamic Revolution to the program documents of the country and provide the basis for its implementation, and for this purpose, the theoretical literature of strategic foresight models has been used as a model for implementation. The statement should be localized.

For this purpose, the initial model was designed with the help of documentary and library studies, and then the resilience of the model was measured in different dimensions using expert interviews and questionnaires.

The final model has been obtained in such a way that, based on the statement of the second step, macro-futuristic approaches should be extracted and then the cognitive-normative frameworks of the second step of the revolution should be obtained. In the continuation of the Iranian Islamic model document, the progress based on it is rewritten and macro and national (or partial) perspectives are compiled based on this document and in time horizons of less than 40 years. Under these perspectives, a strategic monitoring process is implemented and at the end, policy documents are produced for implementation.

In order to implement the document of the second step, the entire document must first be broken into some major national issues, and then for each issue, the country's policy documents (such as the Iranian Islamic model of progress) should be modified and compiled, and then smaller documents such as vision, macro strategies, Policy documents and... should be compiled.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Statement of the second step of the Islamic revolution
  • strategic foresight
  • implementation of the statement of the second step
  • futures studies
  • methodology of foresight

Smiley face

مراجع

  1. اخلاقی، آزیتا (1400)؛ موانع پیاده‌سازی سیاست‌های فرهنگی در ایران (با تآکید بر سند تحول بنیادین آموزش و پرورش)، فصلنامه علمی مطالعات راهبردی فرهنگ، شماره1، سال1، 104-75.
  2. انوری، قاسم (1398)؛ موانع پیاده‌سازی سیاست‌های کلی پدافند غیرعامل در سازمان‌های دولتی، فصلنامه مطالعات دفاعی استراتژیک، سال هفدهم، شماره76، 258-233.
  3. تقوی‌فرهی، بهزاد و ایجابی، ابراهیم (1394)؛ الزامات پیاده‌سازی نظام اقتصاد مقاومتی در سایه فرهنگ سازمانی آجا، فصلنامه علوم و متون نظامی، سال یازدهم، شماره32، 164-147.
  4. جوانی، وجیهه (1397)؛ تبیین ارکان پیاده‌سازی اقتصاد مقاومتی در صنعت ورزش، مدیریت ورزشی، دوره10، شماره3، 580-567.
  5. حافظ‌نیا، محمدرضا (1381)؛ مقدمه‌ای بر روش تحقیق در علوم انسانی، تهران، انتشارات سمت.
  6. حسن‌بیگی، ابراهیم (1390)؛ مدیریت راهبردی، تهران، انتشارات سمت و مرکز تحقیق و توسعه علوم انسانی و دانشگاه عالی دفاع ملی.
  7. حیدری، هوشنگ (1394)؛ طراحی الگوی آینده‌پژوهانه تدوین اسناد سیاست‌گذاری فناوری در ایران، رساله دوره دکتری آینده‌پژوهی دانشگاه بین‌المللی امام خمینی(ره) قزوین.
  8. خلیلی شورینی، سیاوش (1389)؛ روش‌های پژوهش آمیخته، تهران، انتشارات دانش‌پژوه.
  9. خورشیدی، عباس و قریشی، سیدحمید (1381)؛ راهنمای تدوین رساله و پایان‌نامه تحصیلی، تهران، نشر یسطرون.
  10. دانایی فرد، حسن و امامی، سید مجتبی(1390)؛ استراتژی‌های پژوهش کیفی: تاملی بر نظریه‌پردازی داده بنیاد، اندیشه مدیریت، سال اول، شماره دوم، 97-69.
  11. عندلیب، علیرضا (1381)؛ روش تحقیق و تدوین رساله دکتری، تهران، دافوس - دوره عالی جنگ.
  12. قلی زاده، مهدی (1398)، ارایه مدل آینده نگاری راهبردی سازمانی در صنعت بانکداری جمهوری اسلامی ایران، رساله دوره دکتری آینده پژوهی دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره) قزوین.
  13. محمدی‌نیا، رضا؛ دهقان، نبی‌الله و انوری، قاسم (1395)؛ الگوی راهبردی پیاده‌سازی سیاست‌های کلی پدافند غیرعامل در سازمان‌های دولتی (1395)؛ فصلنامه مطالعات دفاعی استراتژیک، سال هفدهم، شماره65، مقاله هفتم، 139-163.
  14. مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت (1397)، پیش‌نویس سند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، https://www.olgou.ir/index.php/fa/.
  15. نجف، مرتضی؛ بولو، قاسم؛ باباجانی، جعفر و قربانی‌زاده، وجه‌الله (1399)؛ ارزیابی و تحلیل عوامل موثر بر پیاده‌سازی بانک‌داری جامع در نظام بانکی، پژوهش‌های مدیریت در ایران، دوره24، شماره3.
  16. هومن، حیدرعلی (1370)؛ پایه‌های پژوهش در علوم رفتاری، تهران
  17. Andersen, P.D.; Andersen, A.D.; Jensen, P.A. & Rasmussen, B. (2011). Sectoral innovation system foresight in practice: Nordic facilities management foresight, Futures.
  18. Hines, Andy & Bishop, Peter (2006). Thinking about the Future: Guidelines for Strategic Foresight. Washington DC: Social Technologies.
  19. Isaac, Stephen., & Michael, William B. (1995). Handbook in research and evaluation: A collection of principles, methods, and strategies useful in the planning, design, and evaluation of studies in education and the behavioral sciences (3rd ed.). EdITS Publishers.
  20. Kuosa, Tuomo (2011). Practicing strategic foresight in government: the cases of Finland, Singapore and the European union. S. Rajaratnam School of International Studies, Nanyang Technological University.
  21. Godet, Michel & Durance, Philippe (2011). Strategic Foresight for Corporate and Regional Development, DUNOD - UNESCO - Foundation Prospective et Innovation.
  22. Slaughter, Richard A. (2002). Future Studies as an Intellectual and Applied Discipline. In Advancing Futures: Futures Studies in Higher Education، edited by James A. Dator, 91–108. Westport: Praeger.
  23. Van horn, C.E. & Van Meter, D.S. (1977). The Implementation of Intergovernmental
  24. Policy ,Policy Studies Review Annua.
  25. Voros, Joseph. (2003). A generic foresight process framework. Foresight, 5(3), 10-21.
  26. ، انتشارات دیبا.
آینده پژوهی انقلاب اسلامی
دوره 3، شماره 4
فصلنامه زمستان
اسفند 1401
صفحه 11-44

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 27 آذر 1401
  • تاریخ بازنگری: 02 بهمن 1401
  • تاریخ پذیرش: 08 اسفند 1401
  • تاریخ انتشار: 29 اسفند 1401

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار