2
گروه معارف اسلامی، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران
چکیده
شیعه به عنوان مذهب اصیل اسلامی از سازماندهی نیرومند روحانیت تحت اشراف سازمان حوزه علمیه برخوردار است. این نهاد با وقوع انقلاب اسلامی، تحولات بسیاری به خود دیده و در مراحل مختلف تغییرات ساختاری و محتوایی داشته است. آخرین این تحولات، برنامه‌ای است که با آغاز سال تحصیلی 1401 بعد از شش سال، کار تحقیقاتی و اجرای آزمایشی ابلاغ گردیده است. اینکه آیا در این برنامه ویژگی های حوزه تراز تمدن اسلامی بر اساس اندیشه مقام معظم رهبری لحاظ گردیده یا نه، پرسش پژوهش حاضر است. از این رو برنامه مذکور در مقایسه با برنامه قبلی با نگاهی انتقادی مورد بررسی قرار می گیرد و با بیان محاسن و معایبی که دارد، انتظارات مغفول در آن جهت نیل به حوزه علمیه تراز تمدن نوین اسلامی بر اساس منویات مقام معظم رهبری شناسایی و تبیین می گردد. در این پژوهش، شانزده ویژگی منحصر به فرد این برنامه که با برنامه قبلی متمایز است، شناسایی شده و انتظارات هفده‌گانه از بیانات اندیشه انقلابی مقام معظم رهبری استخراج شده است؛ در نهایت الگوی مناسبی برای حوزه علمیه در خور تمدن نوین اسلامی معرفی شده است.
استادیان خانی علیرضا و مولوی وردنجانی عیسی (1399). بررسی نقش حوزه علمیه در ساخت بعد معرفتی تمدن اسلامی با تأکید بر اندیشه حضرت آیت‌الله خامنه ای، نشریه علم و تمدن در اسلام، شماره 6، ص 91 تا 109.
پیروزمند علیرضا (1396). انقلابی گری؛ هویت ساز حوزه و روحانیت، فصلنامه علوم سیاسی، شماره 80، ص 7 تا 24.
تایلر رالف (1401)، اصول اساسی برنامه‌ریزی درسی و آموزشی، پور ظهیر علی تقی، انتشارات آگه، نوبت چاپ 16، تهران، ایران.
توکلی محمدی مرتضی (1396). گفتمان انقلاب اسلامی و حوزه علمیه انقلابی از دیدگاه مقام معظم رهبری، فصلنامه سیاست متعالیه، شماره 17، ص 117 تا 136.
جلالی غلامرضا (1385). سیره نبوى، حوزههاى علمیه و الگوسازى، مجله حوزه، شماره 138، ص 26 تا 50.
دانایی‌فرد حسن (1395). تبیین بایسته‌های ایجاد تحول در مجامع علمی؛ بررسی موردی سیره علامه طباطبایی (ره) در ایجاد تحول در حوزه علمیه قم، دوفصلنامه اندیشه مدیریت راهبردی، دوره 10، شماره 1، ص 5 تا 58.
دانشیار مرتضی (1391). اصطلاح حوزه علمیه: تاریخچه پیدایی و تحولات معنایی، پژوهشنامه تاریخ تمدن اسلامی، سال 45، شماره یکم، ص 81 تا 93.
رضوی سید عباس (1389). همبستگى حوزههاى علمیه جهان اسلام در پرتو پیامرسانى دینى، مجله حوزه، شماره 157، ص 189 تا 248.
سایت دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله خامنه ای
سعید احمدی حسن (1394). تحول در سیستم حوزه علمیه به سمت حوزة علمیه تمدن ساز برای تولید سیستم های اسلامی (ظرفیت های تمدن سازی)، مجموعه مقالات چهارمین کنفرانس الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، ص 30 تا 61.
سلیمی علی (1397). کاربرد تحلیل محتوای کیفی در استخراج تحلیل های اجتماعیِ قرآن کریم: گزارشی تحلیلی از روش یک تحقیق، فصلنامه روش شناسی علوم انسانی، سال 24، شماره 97، ص 75 تا 99.
صفوی سید عباس، احمدوند علی‌محمد (1400). تصویر مطلوب تمدن اسلامی، الزامات و نتایج حاصل از تحقق آن، فصلنامه آینده پژوهی انقلاب اسلامی، شماره 4، ص 177 تا 206.
ضابط پور کاری غلامرضا (1396). نقش حوزه انقلابی در تمدن نوین اسلامی با تأکید بر اندیشه حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، فصلنامه سپهر سیاست، شماره 14، ص 185 تا 205.
طباطبایی فر سید محسن (1396)، اجتهاد پویا؛ رویکرد حوزه انقلابی، فصلنامه علوم سیاسی، شماره 80، ص 73 تا 100.
گزارش خبرگزاری فارس، آمار غیررسمی از اوضاع مساجد، https://www.farsnews.ir/news/14020230000437
مقیمی سید محمد (1394)، مبانی سازمان و مدیریت، انتشارات راه دان، چاپ دوم، تهران، ایران.
مؤسسه لوح و قلم (1398). منشور پانزده جلدی حوزه و روحانیت، جلد 4 اصلاح و تحول، چاپ اول، قم، ایران.
میر چراغ خانی حسین (1395). مولفه‌های حوزه علمیه انقلابی از دیدگاه امام خمینی از دیدگاه امام خمینی و امام خامنه ای، فصلنامه پیام، شماره 121 و 122، ص 22 تا 39.
میرزایی یحیی (1389)، حوزههاى علمیه و شاخصههاى حضور جهانى، مجله حوزه، شماره 157، ص 35 تا 58.
واعظی رضا و محمدی محسن (1396)، الگویی برای ارزیابی خط مشی های عمومی در ایران مطالعه خط مشی مالیات بر ارزش افزوده، فصلنامه چشم انداز مدیریت دولتی، ش 29، ص 48 تا 72.
کرمی, علی, & مهدیخانی سروجهانی, سید حسن. (1402). انتظارات از حوزه علمیه تمدنی با نگاه به بیانات مقام معظم رهبری؛ بررسی انتقادی برنامه جدید ابلاغی مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه در سال 1401. آینده پژوهی انقلاب اسلامی, 4(1), 11-37.
MLA
علی کرمی; سید حسن مهدیخانی سروجهانی. "انتظارات از حوزه علمیه تمدنی با نگاه به بیانات مقام معظم رهبری؛ بررسی انتقادی برنامه جدید ابلاغی مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه در سال 1401". آینده پژوهی انقلاب اسلامی, 4, 1, 1402, 11-37.
HARVARD
کرمی, علی, مهدیخانی سروجهانی, سید حسن. (1402). 'انتظارات از حوزه علمیه تمدنی با نگاه به بیانات مقام معظم رهبری؛ بررسی انتقادی برنامه جدید ابلاغی مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه در سال 1401', آینده پژوهی انقلاب اسلامی, 4(1), pp. 11-37.
VANCOUVER
کرمی, علی, مهدیخانی سروجهانی, سید حسن. انتظارات از حوزه علمیه تمدنی با نگاه به بیانات مقام معظم رهبری؛ بررسی انتقادی برنامه جدید ابلاغی مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه در سال 1401. آینده پژوهی انقلاب اسلامی, 1402; 4(1): 11-37.
)