تحلیل آثار پیشران فضای مجازی بر حاکمیت دینی در جمهوری اسلامی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد گروه علوم سیاسی دانشگاه باقرالعلوم (ع)،قم ،ایران

2 دانشجوی کارشناسی ارشد رشته علوم سیاسی،دانشگاه باقرالعلوم (ع)،قم،ایران

چکیده

فناوری‌های نوین ارتباطی، به‌ویژه فضای مجازی، تحولات عمیقی در زندگی بشر ایجاد کرده‌اند. این تحولات پیامدهای متعددی بر حاکمیت دینی در ایران داشته‌اند. تاکنون پژوهش‌های اندکی در این زمینه انجام شده است.(پیشینه) پرسش چالشها و فرصتهای پیشران فضای مجازی برای حاکمیت دینی در جمهوری اسلامی ایران به دغدغه ای جدی تبدیل شده است. (مسئله)در این مقاله با گردآوری اطلاعات از منابع کتابخانه‌ای و با استفاده از روش تحلیل پیشران به بررسی آثار پیشران فضای مجازی بر حاکمیت دینی و فرصت‌ها و تهدیدات و ارائه راهکارهای متناسب پرداخته شده است.(روش) یافته‌ها نشان می‌دهد که این فضاها، هم فرصت‌ها و هم چالش‌هایی را برای حاکمیت دینی به وجود می‌آورند. از جمله فرصت‌ها می‌توان به ترویج آموزه‌های دینی، گفتگوی بین ادیان و بسیج مشارکت مردمی اشاره کرد. از جمله چالش‌ها نیز می‌توان به انتشار مطالب مغایر با آموزه‌های دینی، تحریک ناآرامی‌های اجتماعی و نفوذ فرهنگی بیگانه اشاره کرد. در نهایت، تداوم حاکمیت دینی در عصر دیجیتال، مستلزم اتخاذ رویکردی فعال و هوشمندانه از سوی نهادهای دینی و حاکمیتی در جمهوری اسلامی ایران است.(یافته)

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Analysis of the effects of virtual space promoters on religious sovereignty in the Islamic Republic of Iran

نویسندگان [English]

  • Gholam Reza Behrouzi Lak 1
  • Asiyeh Sarabadanitafreshi 2
1 Professor of Political Science Department, University of Baqir al-Uloom (AS), Qom, Iran
2 Master's student in Political Science, Bagheral Uloom University, Qom, Iran
چکیده [English]

New communication technologies, especially cyberspace, have brought about profound changes in human life. These changes have had numerous consequences for religious governance in Iran. So far, little research has been done in this area.(background) The challenges and opportunities of cyberspace as a driving force for religious governance in the Islamic Republic of Iran have become a serious concern.(Question) In this article, by gathering information from library resources and using the driving force analysis method, the driving effects of cyberspace on religious governance, opportunities and threats, and appropriate solutions are examined.(Method) The findings show that these spaces create both opportunities and challenges for religious governance. Opportunities include promoting religious teachings, interfaith dialogue, and mobilizing public participation. Challenges include the dissemination of material contrary to religious teachings, the incitement of social unrest, and foreign cultural infiltration. Ultimately, the continuation of religious governance in the digital age requires an active and intelligent approach from religious and governmental institutions in the Islamic Republic of Iran.(Findings)

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: Religious governance
  • Driving force analysis
  • Cyberspace
  • Political effects
  • Opportunities and challenges

Smiley face

  1. احمدوند، علی‌محمد؛ رضازاده، اکبر، (۱۳۹۵)، تدوین الگوی طرح دفاع سایبری در برابر تهدیدات سایبری حوزه اقتصاد، فصلنامه امنیت ملی، س ۶، ش ۲۱
  2. استاجی، علی؛ جبل‌عاملی، فرخنده؛ برخورداری، سجاد؛ رسولی‌نژاد، احسان، (۱۳۹۹)، پیاده‌سازی راهبرد اشتغالی در توسعه فضای مجازی، فصلنامه راهبرد اقتصادی، س ۹، ش ۳۲
  3. استادی، رسول؛ عرب بافرانی، محمدرضا، (۱۳۹۹)، آینده‌پژوهی تهدیدات جهانی مؤثر بر انقلاب اسلامی، فصلنامه علمی آینده‌پژوهی انقلاب اسلامی، س ۱، ش ۱، د ۱
  4. آزادی، افشین؛ ترابی، محمد؛ حیدرپور، ماشاءالله، (۱۳۹۹)، جمهوری اسلامی ایران و فضای مجازی؛ راهکارهایی برای حل چالش‌ها، فصلنامه مطالعات دفاع مقدس، ش ۳، د ۶، پ ۲۳
  5. بخشی تلیابی، شیرزاد؛ سلطانی‌فر، محمد؛ هاشمی، شهناز (۱۳۹۴ )، تأثیرات و پیامدهای منفی فضای اجتماعی(فیس‌بوک، توییتر، لاین، وایبر ) بر هویت اجتماعی کاربران، فصلنامه مطالعات رسانه‌ای، س ۱۰
  6. تراب‌زاده، لیلا؛ ایمانی، جاوید، (۱۴۰۰)، تولید محتوا و سواد رسانه‌ای یاریگران حکمرانی نوین و تاب‌آوری سایبری، فصلنامه دین و ارتباطات، س ۲۸
  7. خانی، راضیه، (۱۳۹۱)، ضرورت حکومت دینی از منظر آیت‌الله جوادی آملی و آیت‌الله مصباح یزدی، فصلنامه فرهنگ پژوهش، ش ۱۱، د ۵، پ ۱۱
  8. خلیلی نژاد، سجاد، (۱۳۹۹ )، مفهوم‌شناسی حاکمیت سایبری، مرکز رشد دانشگاه امام صادق علیه‌السلام
  9. دست‌فروشان، سمانه؛ غلامی هره دشتی، سهیلا، (۱۳۹۷)، واکاوی جایگاه فضای مجازی در تعلیم‌وتربیت؛ فرصت‌ها و تهدیدها، فصلنامه کودک و فلسفه، س ۵، ش ۲، پ ۱۸
  10. دهقان حسام‌پور، هادی، (۱۳۹۹)، تولید محتوای دینی و فرهنگی در شبکه‌های اجتماعی، فصلنامه اطلاع‌رسانی مطالعات رایانه‌ای علوم‌انسانی، ش ۷۲
  11. رحمانی، منصور،(۱۳۹۴)، دیپلماسی عمومی و سیاست خارجی، فصلنامه مطالعات راهبردی جهانی‌شدن، س ۶، ش ۱۵، پ ۱۸
  12. رستمی، محسن؛ فرنیان، اصغر، (۱۴۰۰)، فرصت‌ها و تهدیدات فضای مجازی از منظر مقام معظم رهبری، فصلنامه دانشنامه علوم سیاسی، س ۲، ش ۲
  13. رسولی، هاتف؛ حسن‌زاده، محمد؛ رحیمیان، سمانه،(۱۴۰۲)، ارائه الگوی هستی‌شناسی حاکمیت فضای سایبر: طرح یک تعریف جامع، پژوهش‌نامه پردازش و مدیریت اطلاعات، ش ۲، د ۳۹، پ ۱۱۶
  14. رضایی، نرگس؛ سعیدی، روح‌الامین، (۱۳۹۹)، سواد رسانه‌ای و تأثیر آن بر حکمرانی نوین در عصر دولت پسامدرن، فصلنامه فرهنگ و ارتباطات، س ۵، ش ۱، پ ۹
  15. رمضانی، ملیحه؛ نیکونهاد، ایوب؛ عیوضی، محمد رحیم، (۱۴۰۰)، شناسایی و تحلیل پیشران‌های تأثیرگذار بر آینده مشارکت سیاسی در ایران و سناریوهای پیش رو، فصلنامه جستارهای سیاسی معاصر، س ۱۲، ش ۲
  16. روحانی، ابوالفضل؛ روحانی، مهدی، (۱۴۰۲)، نقش فضای مجازی در حکمرانی ملی ج.ا.ایران، فصلنامه دانش راهبردی، س ۱۳، ش ۵۳
  17. زکوی، مهدی؛ طرفی سعیداوی، یوسف، (۱۴۰۱ )، نقش فضای مجازی در افزایش قدرت نرم(مطالعه موردی: جمهوری اسلامی ایران )، فصلنامه مطالعات قدرت نرم، دوره ۱۲، ش ۴
  18. زمانی محجوب، حبیب،(۱۳۹۹)، حاکمیت دینی در تمدن‌سازی بر اساس اندیشه امام خمینی (ره)، پژوهش‌های سیاست اسلامی، س ۸، ش ۱۸
  19. سپهری، محمدباقر؛ فرنام، محمد؛ علایی، محسن، (۱۳۹۸ )، بررسی کارکردها و پیامدهای فضای اجتماعی در ایران، فصلنامه مطالعات جامعه‌شناسی، س ۱۱، ش ۴۴
  20. سجادی شیرودی، محمد؛ صدرا، علیرضا، (۱۳۹۸)، جهانی‌گرایی فضای مجازی و قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران، فصلنامه مطالعات آسیای جنوب غربی، س ۲، ش ۷
  21. سعیدی‌نژاد، حمیدرضا؛ نظری، محدثه، (۱۴۰۰)، واکاوی جهت‌گیری و پیامدهای سیاست خارجی ایران طی سال‌های(۱۳۸۴-۱۳۹۲) از منظر مدل تصمیم‌گیری، فصلنامه سیاست و روابط بین‌الملل، ش ۱۰، د ۵
  22. شریفی، محمد؛ مردانی، محمدرضا،(۱۴۰۱)، بررسی عوامل کلیدی موفقیت در تجارت الکترونیک در زمان بحران‌های فراگیر، فصلنامه مدیریت کسب‌وکار آفرینی، ش ۲، د ۲
  23. شمسینی غیاثوند، حسن؛ نصیری، رضا، (۱۳۹۴)، رویکرد مقام معظم رهبری به سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران با تأکید بر روش مذاکره و مفهوم نرمش قهرمانانه، دوفصلنامه سیاست، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، ش ۱، د ۴۵
  24. شیروانی ناغانی، مسلم؛ یوسفی، اشکان؛ ایجابی، ابراهیم؛ بیات، روح الله، (۱۴۰۲)، شناسایی و اولویت‌بندی عوامل کلیدی موفقیت آینده‌نگاری علم و فناوری در ایران، فصلنامه علمی آینده‌پژوهی انقلاب اسلامی، ش ۲، د ۴
  25. عباس‌زاده مرزبالی، مجید، (۱۳۹۹)، تأثیر فرآیند جهانی‌شدن و فضای مجازی بر هویت ملی و الزام پیشروی دولت‌ها، فصلنامه دانش تفسیر سیاسی، س ۲، ش ۵
  26. فتحی، هژیر؛ تقی‌پور، فائزه؛ واعظ، نفیسه، (۱۴۰۲)، شناسایی پیشران‌های مؤثر بر آینده شبکه‌های اجتماعی مجازی در مواجهه با رسانه‌های جمعی، فصلنامه مطالعات فرهنگ ارتباطات، س ۲۴، ش ۶۱
  27. فرهنگی، علی اکبر؛ عباسی، حجت اله، (۱۳۹۷ )، طراحی مدل مقابله با چالش‌های تروریسم رسانه‌ای در فضای اجتماعی، فصلنامه دین و ارتباطات، س ۲۵، ش ۱
  28. فرهنگی، محمدمهدی؛ میرترابی، سعید؛ گلشنی، علیرضا، (۱۳۹۸)، تبیین سیاست‌گذاری فضای مجازی در جمهوری اسلامی ایران(الزامات و اصلاح، در چارچوب اهداف موردنظر در اسناد بالادستی)،فصلنامه پژوهش‌های انقلاب اسلامی، س ۸، ش ۳۰
  29. فضلی، حسن؛ دهشیری، محمدرضا؛ کاویانی، رضا، (۱۳۹۵ )، فضای مجازی و فرهنگ ایرانی در عصر جهانی‌شدن، چ ۱، تهران: ناقوس
  30. فیروزآبادی، ابوالحسن؛ احمدآبادی آزادی، جواد، (۱۳۹۹)، تحلیل پیشینه حکمرانی فضای مجازی جمهوری اسلامی ایران، فصلنامه دانش سیاسی، س ۱۶، ش ۲، پ ۳۲
  31. قاسمی، محمد؛ فقیهی، مهدی؛ علیزاده، پریسا،(۱۳۹۷)، الزامات دستیابی به اقتصاددانش بنیان در سطح کلان: تحلیل چارچوب قانونی در ایران و ارائه توصیه‌های آن، فصلنامه پژوهش‌نامه اقتصادی، س ۱۸، ش ۶۸
  32. قاسمی، وحید؛ علی‌پور، صمد؛ کیان‌پور، مسعود، (۱۳۹۱)، تعامل در فضای مجازی فضای اجتماعی اینترنتی و تأثیر آن بر هویت دینی جوانان؛ مطالعه موردی فیس‌بوک و جوانان شهر اصفهان، فصلنامه دین و ارتباطات، س ۱۹، ش ۲، پ۴۲
  33. قاضی‌زاده، علیرضا، (۱۴۰۱ )، قدرت نرم و فضای اجتماعی، چ ۱، تهران: معیار علم
  34. قربانی، ابراهیم؛ پناهی، حمید؛ عاملی، اکرم؛ شکوهی راد، صمد، (۱۳۹۹)، ارائه الگوی ارتقای امنیت اجتماعی کاربران فضای مجازی (مطالعه موردی: اعتیاد و ارتکاب جرایم مواد مخدر)، فصلنامه مطالعات امنیت اجتماعی، ش ۶۴
  35. قربانی، محمدمهدی؛ علی رمضانی، احمد؛ دارابی، معصومه، (۱۳۹۸)، آسیب‌های فرهنگی فضای مجازی، فصلنامه مطالعات اسلامی آسیب‌های اجتماعی، ش ۲، د ۱، پ ۲
  36. قلاوند، کوروش؛ کریمی قهرودی، محمدرضا؛ حاجی ملامیرزایی، حامد، (۱۳۹۹)، تأثیر فناوری‌های تحول‌آفرین در انتظام‌بخشی فضای مجازی کشور، فصلنامه مطالعات راهبردی ناجا، س ۵، ش ۱۸
  37. قوچانی خراسانی، محمدمهدی؛ حسین‌پور، داود، (۱۳۹۹)، حاکمیت شبکه‌ای در نهادهای پژوهشی امنیت سایبری، فصلنامه فرآیند مدیریت و توسعه، ش ۱، د ۳۰، پ ۹۹
  38. محمدی، سعید؛ اسفندیاری، رجب، (۱۳۹۹)، مرور نظام‌مند و فراتحلیل کیفی پژوهش‌های آینده‌نگاری در حوزه علم و فناوری و نوآوری، فصلنامه علمی آینده‌پژوهی انقلاب اسلامی، س ۱، ش ۱، د ۱
  39. مشایخ، فرحناز؛ حاجی‌زاده، هانیه، (۱۴۰۲)، فرصت‌ها و آسیب‌های فضای مجازی، فصلنامه انگاره‌های نو در تحقیقات آموزشی، س ۲، ش ۲
  40. مصطفوی، اسماعیل؛ آژ، مریم، (۱۴۰۲)، بررسی رابطه همکاری‌های بین‌المللی و دریافت استناد مقالات پر استناد و داغ پژوهشگران ایرانی در پایگاه اطلاعاتی وب آو ساینس، فصلنامه علمی دانشگاه شاهد، ش ۱، د ۹
  41. ندری، غلامرضا؛ بخشایشی، احمد؛ ارابی، علی؛ مقصودی، مجتبی، (۱۳۹۸ )، بررسی نقش سیاسی - امنیتی فضای اجتماعی مجازی بر امنیت ملی ج.ا.ا. فصلنامه پژوهش‌های حفاظتی امنیتی دانشگاه جامع امام حسین (علیه‌السلام )، س ۸، ش ۲۹
  42. نقدی پور، سبحان؛ اسلامی بابا حیدری، فرزانه، (۱۴۰۱)، بررسی و تحلیل اصول عام اخلاقی فضای مجازی از منظر اخلاق اسلامی، فصلنامه مطالعات اخلاق کاربردی، س ۱۲، ش ۱، پ ۴۸
  43. نوری، مهدی؛ طباطبائی نیا، بهزاد،(۱۳۹۸)، عوامل مؤثر بر رشد اقتصاد دیجیتال، فرصت‌ها و تهدیدات آن و راهبردهای مناسب جمهوری اسلامی ایران در قبال آن، فصلنامه اقتصاد دفاع، س ۴، ش ۱۱
  44. وکیل‌ها، سمیرا، (۱۳۹۲)، تأثیر فضای مجازی بر عرصه هویت فرهنگی، فصلنامه مطالعات جامعه‌شناختی ایران، س ۲، ش ۹
  45. هاتف، مهدی، (۱۳۸۸)، چالش‌ها و چشم‌اندازهای امنیت در فضای مجازی، ماهنامه توسعه انسانی، س ۶، ش ۲۲

 

  1. Ahmadvand, Ali Mohammad; Rezazadeh, Akbar, (1395), Development of a Cyber Defense Plan Model Against Cyber Threats in the Economic Sector, National Security Quarterly, Vol 6, No 21
  2. Astaji, Ali; Jabal Ameli, Farokhandeh; Barkhordari, Sajjad; Rasouli Nejad, Ehsan, (1399), Implementation of Employment Strategy in Cyberspace Development, Economic Strategy Quarterly, Vol 9, No 32
  3. Ostad,Rasul; Arab Bafrani, Mohammad Reza, (2019), The Future of Global Threats to the Islamic Revolution, The Scientific Quarterly of Future Studies of the Islamic Revolution ,No1, Vol 1
  4. Azadi, Afshin; Tarabi, Mohammad; Heydarpour, Mashaollah, (1399), Islamic Republic of Iran and Cyberspace; Solutions to Challenges, Quarterly Journal of Sacred Defense Studies, No 3, Vol 6, P 23
  5. Bakhshi Talaebi, Shirzaad; Soltani Far, Mohammad; Hashemi, Shahnaz (1394), Negative Impacts and Consequences of Social Space (Facebook, Twitter, Line, Viber) on Users' Social Identity, Media Studies Quarterly, Vol 10
  6. Tabazadeh, Leila; Eimani, Javid, (1400), Content Production and Media Literacy as Helpers of New Governance and Cyber Resilience, Religion and Communication Quarterly, Vol 28
  7. Khani, Razieh, (1391), The Necessity of Religious Government from the Perspective of Ayatollah Javadi Amoli and Ayatollah Mesbah Yazdi, Culture Research Quarterly, No 11, Vol 5, P 11
  8. Khalili Nejad, Sajjad, (1399), Conceptualization of Cyber Sovereignty, Imam Sadegh University Growth Center
  9. Dastforoshan, Samaneh; Gholami Here Dashty, Soheila, (1397), Exploring the Place of Cyberspace in Education and Training; Opportunities and Threats, Child and Philosophy Quarterly, Vol 5, No 2, P 18
  10. Deghan Hosam Pour, Hadi, (1399), Production of religious and cultural content in social networks, Quarterly of Information Studies in Humanities Computer Studies, No 72
  11. Rahmani, Mansour, (1394), Public diplomacy and foreign policy, Quarterly Journal of Global Strategic Studies, Vol 6, No 15, P 18
  12. Rostami, Mohsen; Farniaan, Asghar, (1400), Opportunities and threats of cyberspace from the perspective of the Supreme Leader, Quarterly of Political Science Encyclopedia, Vol 2, No 2
  13. Rasouli, Hatif; Hassanzadeh, Mohammad; Rahimiyan, Samaneh, (1402), Presenting an Ontology Model of Cyberspace Sovereignty: A Comprehensive Definition, Journal of Information Processing and Management, No 2, Vol 39, P 116
  14. Rezaee, Narges; Saidi, Rouhol'amin, (1399), Media literacy and its impact on new governance in the era of the postmodern state, Quarterly of Culture and Communication, Vol 5, No 1, P 9
  15. Ramazani, Maliheh; Nikounihad, Ayub; Eyvazi, Mohammad Rahim, (2021), Identification and Analysis of Drivers Affecting the Future of Political Participation in Iran and Future Scenarios, Contemporary Political Studies Quarterly, Vol. 12, No. 2
  16. Rohani, Abolfazl; Rohani, Mehdi, (1402), The role of cyberspace in the national governance of the Islamic Republic of Iran, Quarterly of Strategic Knowledge, Vol 13, No 53
  17. Zakoei, Mehdi; Tarfi Saeedavi, Yousef, (1401), The role of cyberspace in increasing soft power (case study: the Islamic Republic of Iran), Quarterly Journal of Soft Power Studies, Vol 12, No 4
  18. Zamaani Mohajoub, Habib, (1399), Religious sovereignty in civilization-building based on the thought of Imam Khomeini (RA), Islamic Policy Studies, Vol 8, No 18
  19. Sepehri, Mohammadbagher; Farnam, Mohammad; Alaei, Mohsen, (1398), Examining the functions and consequences of social space in Iran, Quarterly Journal of Sociology, Vol 11, No 44
  20. Sajjadi Shirverdi, Mohammad; Sadra, Alireza, (1398), Globalization of cyberspace and soft power of the Islamic Republic of Iran, Quarterly Journal of Southwest Asia Studies, Vol 2, No 7
  21. Saidi Nejad, Hamidreza; Nazari, Mohaddeseh, (1400), Exploring the orientation and consequences of Iran's foreign policy during the years (1384-1392) from the perspective of the decision-making model, Quarterly Journal of Politics and International Relations, No 10, Vol 5
  22. Sharif, Mohammad; Mardani, Mohammad Reza, (1401), Examining the key factors for success in e-commerce during widespread crises, Quarterly Journal of Entrepreneurship Business Management, No 2, Vol 2
  23. Shamsini Ghiyasvand, Hassan; Naseri, Reza, (1394), The approach of the Supreme Leader to the foreign policy of the Islamic Republic of Iran with an emphasis on the method of negotiation and the concept of heroic flexibility, Bi-quarterly Journal of Politics, Journal of the Faculty of Law and Political Sciences, No 1, Vol 45
  24. Shirvani Naghani, Muslim; Yousefi, Ashkan; Positive, Ibrahim; Bayat, Ruhollah, (1402), Identifying and determining the key priorities for the success of science and technology foresight in Iran, The Scientific Quarterly of Future Studies of the Islamic Revolution, vol. 2, No.4
  25. Abbaszadeh Marzbali, Majid, (1399), The impact of the globalization process and cyberspace on national identity and the necessity of governments moving forward, Quarterly Journal of Political Interpretation, Vol 2, No 5
  26. Fatemi, Hajar; Taqipoor, Fazehe; Vaeez, Nafiseh, (1402), Identifying effective drivers of the future of social media networks in the face of mass media, Quarterly Journal of Culture Communication Studies, Vol 24, No 61
  27. Farhangi, Ali Akbar; Abbasi, Hojjatullah, (1397), Designing a model to counter the challenges of media terrorism in social space, Quarterly Journal of Religion and Communication, Vol 25, No 1
  28. Farhangi, Mohammad Mehdi; Mir Torabi, Saeed; Golsheni, Alireza, (1398), Explaining cyberspace policy-making in the Islamic Republic of Iran (requirements and reforms, in the framework of the goals set in the superior documents), Quarterly Journal of Islamic Revolution Studies, Vol 8, No 30
  29. Fazli, Hassan; Dehshiri, Mohammad Reza; Kaviani, Reza, (1395), Cyberspace and Iranian culture in the era of globalization, 1st ed., Tehran: Naghous
  30. Firoozabadi, Abolhasan; Ahmadabadi Azadi, Javad, (1399), Analysis of the background of cyberspace governance in the Islamic Republic of Iran, Quarterly Journal of Political Science, Vol 16, No 2, P 32
  31. Ghaemi, Mohammad; Faqih, Mehdi; Alizada, Parisa, (1397), Requirements for achieving a knowledge-based economy at the macro level: Analysis of the legal framework in Iran and providing recommendations, Quarterly Journal of Economic Research, Vol 18, No 68
  32. Ghaemi, Vahid; Ali Pour, Samad; Kianpour, Masoud, (1391), Interaction in cyberspace and the Internet social space and its impact on the religious identity of young people; A case study of Facebook and young people in Isfahan city, Quarterly Journal of Religion and Communication, Vol 19, No 2, P42
  33. Ghazi Zadeh, Alireza, (1401), Soft power and social space, 1st ed., Tehran: Criterion of Science
  34. Ghorbani, Ebrahim; Panahi, Hamid; Ameli, Akram; Shokouhi Rad, Samad, (1399), Presenting a model for improving the social security of cyberspace users (case study: addiction and drug offenses), Quarterly Journal of Social Security Studies, No 64
  35. Ghorbani, Mohammad Mehdi; Aliramzani, Ahmad; Darabi, Masoumeh, (1398), Cultural harms of cyberspace, Quarterly Journal of Islamic Studies on Social Harms, No 2, Vol 1, P 2
  36. Ghalevand, Kourosh; Karimi Gahrudi, Mohammadreza; Haji Molla Mirzai, Hamed, (1399), The impact of transformative technologies on the organization of cyberspace in the country, Quarterly Journal of Naaja Strategic Studies, Vol 5, No 18
  37. Ghochani Khorasan, Mohammad Mehdi; Hossein Pour, Davoud, (1399), Network governance in cybersecurity research institutions, Quarterly Journal of Management and Development Process, No 1, Vol 30, P 99
  38. Mohammadi, Saeed; Esfandiari, Rajab, (2019), systematic review and qualitative meta-analysis of foresight researches in the field of science, technology and innovation The Scientific Quarterly of Future Studies of the Islamic Revolution, Vol 1, No 1.
  39. Mashayekh, Farhnaz; Haji Zadeh, Hanieh, (1402), Opportunities and challenges of cyberspace, Quarterly Journal of New Paradigms in Educational Research, Vol 2, No 2
  40. Mosavi, Esmaeil; Azh, Maryam, (1402), Examining the relationship between international collaborations and receiving citations of highly cited and hot articles of Iranian researchers in the Web of Science database, Shahid University Scientific Journal, No 1, Vol 9
  41. Nadri, Gholamreza; Bakhsheshi, Ahmad; Arabi, Ali; Moghsodi, Majid, (1398), Examining the political-security role of virtual social space on the national security of the Islamic Republic of Iran, Quarterly Journal of Protective Security Research, Imam Hussein Comprehensive University (AS), Vol 8, No 29
  42. Naghdi Pour, Sobhan; Islami Baba Heidari, Farzaneh, (1401), Review and analysis of general ethical principles of cyberspace from the perspective of Islamic ethics, Quarterly Journal of Applied Ethics Studies, Vol 12, No 1, P 48
  43. Nouri, Mehdi; Tabatabaei Nia, Behzaad, (1398), Factors affecting the growth of the digital economy, its opportunities and threats, and appropriate strategies for the Islamic Republic of Iran in response to it, Quarterly Journal of Defense Economics, Vol 4, No 11
  44. Vakil Ha, Samira, (1392), The impact of cyberspace on the cultural identity arena, Quarterly Journal of Iranian Sociological Studies, Vol 2, No 9
  45. Hatf, Mehdi, (1388), Challenges and prospects of security in cyberspace, Human Development Monthly, Vol 6, No 22