ارائه الگوی برنامه ریزی اقتضایی بر پایه سناریو و پابرجایی راهبردها برای مواجهه با بحران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 نویسنده مسؤل: دانشجوی کارشناسی ارشد، مدیریت دولتی خط مشی‌گذاری عمومی، تربیت مدرس، تهران، ایران

2 پژوهشگر مرکز رصد و آینده‌پژوهی، دانشگاه جامع امام حسین(ع)، تهران، ایران

3 استادیار دانشکده مدیریت دانشگاه جامع امام حسین(ع)

چکیده

مواجهه با بحران‌ها، از دیدگاه پیش‌نگرانه، همواره یکی از دغدغه‌های پژوهشگران علوم ‌راهبردی و آینده‌نگاری بوده است، بنابراین، مسئله پژوهش را  این‌گونه می‌توان بیان نمود که تعامل و تلاقی برنامه اقتضایی و آینده­پژوهی برای پاسخ به بحران­ها چگونه است و درهمین‌راستا هدف کلی از انجام پژوهش دستیابی به ارائه نگاه بدیل‌محور و با استفاده از ابزارهای آینده‌نگاری جهت رسیدن به الگویی اقتضایی برای پاسخ به بحران‌هاست. راهبرد تحقیق حاضر در چارچوب پژوهش‌های کیفی و از نوع کاربردی می‌باشد  و باتوجه‌به عدم بسط دانش موجود در موضوع مدنظر، از شیوه کتابخانه­ای بهره جسته شد. روش انجام این پژوهش مرور نظام‌مند است، روند انجام مرور نظام‌مند در این پژوهش، برمبنای راهنمای اوکولی و شابرام (2017) است. همچنین به‌منظور بررسی جامع و انتخاب درست مقالات، از فرایند انتخاب مقالات در پژوهش سیلوا (2015) استفاده شده است. یافته­های پژوهش براساس پاسخگویی به سؤالات مرور نظام‌مند 54 مقاله منتخب، تالیف شد؛ بدین‌صورت که در هفت بخش تحت عنوان­های: فراوانی مقالات، پراکندگی مقالات در مجلات، روش‌های به­کارگرفته‌شده در پژوهش­ها، زمینه کاربرد، کشور­ها، مقالات با بیشترین استناد و نویسندگان با بیشترین استناد، گردآوری شدند. این یافته­ها به الگویی شش‌مرحله­ای اقتضایی با رویکرد پابرجایی راهبردها و سناریونگاری منتج شده است که مراحل آن عبارتند از: سناریو، راهبرد واکنش، طرح اجرا، طرح عملیاتی پشتیبان، طرح اقتضایی و بودجه.

کلیدواژه‌ها