بررسی کاربست مفهوم فلسفی زمان در آینده‌پژوهی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری فلسفه و کلام اسلامی. دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، ایران

2 دکتری زبان‌شناسی همگانی دانشگاه فردوسی مشهد، ایران

چکیده

 زمان پیوسته، خطی، یک‌سویه و بازگشت ­ناپذیر است. رویدادها پیش و پس یکدیگر روی می­ دهند و پیوستار زمان گذشته، حال و آینده را تعیین می ­کند. روش گردآوری اطلاعات به ‌صورت فیش‌برداری اسناد براساس روش کتابخانه ­ای است. در این پژوهش سعی شده است تمامی کتاب‌های لاتین گردآوری شود و باتوجه ‌به مقایسه تمامی آینده‌پژوهان برجسته اروپایی و امریکایی و مقایسه آنها با دانشمندان ایرانی، به تفاوت‌ها و مزایای هرکدام پرداخته شده است. گردآوری داده ­ها در پژوهش کیفی به‌صورت: مصاحبه ­ها، مشاهده و اسناد است. نوع تحقیق بنیادی است. زمان در آینده‌پژوهی سه عنصر گذشته، حال و آینده را دربرمی ­گیرد، درواقع، می ­توان گفت مهم­ترین اصل درآینده‌پژوهی، زمان است. با توجه ‌به این اصل، گذشته دیگر اتفاق نمی‌افتد و آینده به ‌وجود نیامده است. مفهوم آینده‌پژوهی به درک هر فرد از جهان گذشته و حال اشاره می‌کند و با به ‌کارگیری دانش به حل مشکلات جوامع می‌پردازد. ازآنجا که اصطلاح آینده‌پژوهی مفهوم تحقق ­پذیری را در خود جای داده است، بنابراین، باید راهبردی را ارائه دهد که به میزان شناخت و تحلیل زمان بپردازد. ساختارگرایی در زمان شناختی، نگرش فکری ضابطه­ مند را دنبال دارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigating the Application of the Philosophical Concept of Time in Future Studies

نویسندگان [English]

  • mohsen Hakemi 1
  • mohammad heydaripour 2
1
2
چکیده [English]

Time is continuous, linear, unidirectional, and irreversible. Events take place before and after each other, and the continuum determines the past, present and future. The method of data collection is based on document retrieval based on library method. This study has attempted to compile all the Latin books thoroughly, comparing the differences and benefits of each with a comparison of all prominent European and American scholars (about 130 authors) and comparing them with Iranian scholars. Data collection in qualitative research is as follows: interviews, observations and documents. The type of research is fundamental. Time in Futures Studies The three elements of the past include the present, the present, and the future. According to this principle, the past no longer happens and the future does not exist. The concept of futurology refers to each person's understanding of the past and present, and applies knowledge to solve societal problems. Since the term futurism has the concept of feasibility, it must therefore provide a strategy that deals with the amount of time that is identified and analyzed. Structuralism in cognitive time follows a regulated intellectual attitude.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Future
  • Futures Study
  • Foresight
  • Time
  • Nature of Time
  1. ابن‌سینا (1405)، الشفا، طبیعیات، تألیف ابراهیم مدکور. قم: مکتبه مرعشی نجفی.
  2. اخوان، مسعود و نیک‌نهاد، ایوب (1398)، آینده‌پژوهی توسعه سیاسی در ایران برمبنای تحلیل بازدارنده‌ها، فصلنامه سیاست مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، 49 (3): 587 ـ 606.
  3. ارسطو (1363)، طبیعیات ارسطو، تألیف دکتر مهدی ترجمه فرشاد، تهران: امیرکبیر.
  4. بخشی، محمد (1386)، آینده‌نگاری فناوری (مطالعه موردی: چین). تدبیر، ت: 182.
  5. بزرگمهر، ا. س. (1375)، تاریخ فلسفه از ولف تا کانت، تهران: علمی و فرهنکی سروش.
  6. پورنقشبند، نادر و رنجبر، محمد (1384)، مفهموم زمان، آبادان: پرسش.
  7. تاج آبادی، رضا؛ رحیمی، محمد و شعبانی، سمیه (1392)، جایگاه آینده‌پژوهی در کتابخانه‌ها: مفاهیم و روش‌ها، آینده‌پژوهی دومین همایش ملی، تهران.
  8. حیدری پیرالوان، علی و صائب‌نیا، سمیه (1397)، مروری بر آینده‌پژوهی و مدیریت آینده، ششمین کنفرانس ملی تازه‌یافته‌ها در مدیریت و مهندسی صنایع باتأکیدبر کارآفرینی در صنایع.
  9. سعادت، اسماعیل و بزرگمهر، منوچهر (1375)، تاریخ فلسفه از ولف تا کانت، تهران: علمی و فرهنگی سروش.
  10. سلیمی، جلیل، بهرامی، محسن و مکنون، رضا (1392)، ابزارهای آینده‌پژوهی دراختیار برنامه‌ریزان. آینده‌پژوهی دومین همایش ملی.
  11. سمیعی، سعید (1397)، زمان؛ مفهومی کلیدی در آینده‌پژوهی، ماهنامه آینده پژوهی.
  12. طیبی ابوالحسنی، سیدامیرحسین و پیشنماز، سید‌روح‌الله (1393)، آینده‌پژوهی در تکنولوژی، کنفرانس بین‌المللی مدیریت و مهندسی صنایع.
  13. عبدالرحمن، پدرام، (1388)، آینده‌پژوهی؛ حوزه‌ای نو برای کندوکاو، آینده‌پژوهی؛ مفاهیم، روش‌ها، تهران: مرکز پژوهش علوم و فناوری دفاعی.
  14. قدیری، امیر و ناظمی، روح‌اله (1385)، آینده‌نگری از مفهموم تا اجرا، تهران: مرکز صنایع نوین.
  15. قلی‌پور، سهیلا و کاکابرایی، کیوان (1394)، ضرورت آینده‌پژوهی در حوزه روان‌شناسی اجتماعی باتأکیدبر شبکه‌های اجتماعی مجازی. کنفرانس بین‌المللی علوم انسانی، روان‌شناسی و علوم اجتماعی، تهران.
  16. کانت (1367)، تمهیدات. تألیف غلامعلی حداد عادل، تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
  17. مرحمتی، علی (1391)،  ارائه چهارچوب برای آینده‌پژوهی، تهران: دانشگاه خواجه نصرالدبن طوسی.
  18. مردوخی، بایزید (1392)، روش‌شناسی آینده‌نگری، تهران: چاپ دوم نشر نی.
  19. مقیسه، رضا؛ معلم، محمدحسین و علیدادی، علی (1390)، فلسفه تاریخ؛ رویکردی مناسب برای آینده‌پژوهی و آینده‌نگاری اسلامی، آینده‌پژوهی دومین همایش ملی.
  20. ملکی‌فر، عقیل (1385)، الفبای آینده‌پژوهی. تهارن: اندیشکده صنعت و فناوری (آصف).
  21. وحیدی مطلق، وحید (1387)، مبانی آینده‌اندیشی؛ نگاهی به جعبه ابزار آینده‌پژوهان، تهران: اندیشکده آتی‌نگار.
  22. هایدگر (1381)، هایدگر و سیاست، تألیف سیاوش، ترجمه جمادی، تهران: ققنوس.
  23. یداللهی، نرگس (1395)، بررسی و تعیین مؤلفه‌های آینده‌پژوهی جهت طراحی مدل در آموزش‌ها. پنجمین همایش ملی و چهارمین همایش بین‌المللی، تهران.
  24. Heidegger (1992). Heidegger: A critical reader also viewed. Harrison Hall, Hubert L. Dreyfus. Blackwell.
  25. John Watson (1987). Philosophy of kant Explained. opcit.
  26. Ksenija Djuricic، Jean-Philippe Bootz. (March 2019). Effectuation and foresight – An exploratory study of the implicit links between the two concepts. Technological Forecasting and Social Change، 115-128
  27. M Pentti. (2003). A futures research outline of a post-modern idea of progress. Futures 33، 225-43.
  28. W Bell. (2003). Foundations of Futures Studies (2th ed.). New Jersey: Transaction Publishers.
  29. D. M. Paton. (1961). A Theory of Drug Action Based on the Rate of Drug-Receptor Combination. The Royal Society.