تحلیل پیکره روش دیدبانی در آینده پژوهی و شناخت مدل های آن جهت به‌کارگیری در مراکز آینده پژوهی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد مدیریت اجرایی، دانشکده اقتصاد، مدیریت و بازرگانی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران، نویسنده مسؤل

2 کارشناسی ارشد مدیریت کسب و کار، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه محقق اردبیلی

3 استاد مدیریت صنعتی، دانشکده معارف اسلامی و مدیریت، دانشگاه امام صادق(ع)

چکیده

فعالیت­های آینده‌پژوهی درجهت ارزیابی بهتر فرصت‌ها و تهدید‌ها و شناسایی موضوعات پراهمیت حال و آینده مورد استفاده قرار می‌گیرند. پویش موضوعات آینده به شناخت و درک تحولات حال و آینده کمک نموده و با آگاهی از موضوعات نوظهور، سیگنال‌های جهت‌دار و شگفتی‌سازها راه را برای آینده‌پژوهی و پیش‌بینی آینده هموار می‌‌سازد. در‌این‌میان، دید‌بانی آینده به‌عنوان ابزاری برای کشف، تحلیل و معناسازی این موضوعات به‌عنوان ابزار گردآوری و تحلیل داده‌های موردنیاز آینده‌پژوهی معرفی شده است. رویکرد دید‌بانی آینده برای کمک به سیاست‌گذاران و آماده‌سازی تصمیم‌گیرندگان در برابر تغییرات غیرمنتظره و سریع ازطریق مطالعه و تحلیل مستمر و عمیق موضوعات نوظهور پایه‌گذاری شده است. طی سالیان گذشته مدل‌های مختلف دید‌بانی آینده توسعه یافته‌اند. همچنین مدل‌های ترکیبی، مورد آزمون و استفاده قرار گرفته‌اند. در این پژوهش با روش کتابخانه‌ای و سندکاوی مطالعات انجام‌شده در زمینه دید‌بانی آینده با اهداف، موضوعات، پیش‌نیاز‌ها و روش‌های این رویکرد آشنا شده، روش‌‌های مورداستفاده در آن را تحلیل نموده و درانتها جهت استفاده از این روش در مراکز آینده‌پژوهی ایران روند هشت‌مرحله‌ای پیشنهادی دید‌بانی آینده را بیان داشته‌ایم.

کلیدواژه‌ها


پورعزت، علی‌اصغر (1390)، معرفت‌شناسی آینده‌پژوهی، دوماهنامه سوره اندیشه، (33).
حمیدی‌زاده، محمدرضا (1390)، نظریه زمان و آینده‌پژوهی براساس نظریه فهم و درک، مطالعات مدیریت راهبردی، 2(6): 101 ـ 81.
خاکی، غلامرضا (1399)، روش تحقیق (با رویکرد پایان‌نامه­نویسی)، نشر فوژان، ایران: تهران.