تصویر مطلوب کسب و کار در تمدن نوین اسلامی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 نویسنده مسئول: فارغ التحصیل کارشناسی ارشد کارآفرینی دانشگاه تهران

2 استادیار پژوهشی گروه اقتصاد اسلامی پژوهشکده مطالعات اسلامی در علوم اسلامی دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

اسلام نه تنها با تولید ثروت مخالف نیست، بلکه چشم انداز تمدن نوین اسلامی عاری از هرگونه فقر و احساس نیاز مادی است. اما برخلاف دستاورد لیبرال دموکراسی که روزی پایان تاریخ تصور می‌شد، عدالت محور اصلی اقتصاد در تمدن نوین اسلامی است. در گام دوم انقلاب اسلامی، نیاز به شناسایی ابعاد و مشخصات و هم‌چنین طراحی الگوی مطلوب در تمام ارکان تمدن اسلامی داریم. در خصوص اقتصاد اسلامی پژوهش‌های متعددی انجام شده است و هم‌چنین پژوهش‌هایی با موضوع اقتصاد در تمدن اسلامی وجود دارد. ولی با توجه به ماهیت مردمی اقتصاد اسلامی و الگوی اقتصاد مقاومتی، در خصوص مهم‌ترین بخش این اقتصاد مردمی یعنی «کسب و کار» پژوهشی یافت نشد. تلاش شده است به روش تحقیق توصیفی تولید محتوا به شناسایی ابعاد و مشخصات و هم‌چنین طراحی الگوی مطلوب کسب و کار (در بخش خصوصی) در تمدن اسلامی پرداخته شود. جهاد اقتصادی، تیم‌سازی، ساختار رسمی، بهره‌وری و کیفیت، ضابطه‌مندی، درایت و بهره‌مندی از فرصت‌ها و عدالت به عنوان مؤلفه‌های کسب و کار مواهب الهی و تسهیل فضای کسب و کار به عنوان مؤلفه‌های محیط کسب و کار شناسایی و تبیین شده‌اند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The ideal image of business in modern Islamic civilization

نویسندگان [English]

  • Seyyed Hassan Karimi 1
  • Vahid Arshadi 2
1 Corresponding author: Graduate of Master of Entrepreneurship, University of Tehran
2 Research Assistant Professor, Department of Islamic Economics, Research Institute of Islamic Studies in Islamic Sciences, Ferdowsi University of Mashhad
چکیده [English]

Not only the Islam is not against the production of wealth, but the vision of a modern Islamic civilization is free from poverty and material need. But the prominent liberal democracy, which was depicted as the end of history, justice is the main focus of the economy in the modern Islamic civilization. In the second stage of Islamic revolution, we need identification and specification, as well as the design of the ideal model in the pillars of Islamic civilization. Many researches have been done in Islamic economy and there are also researches on the subject of economy in Islamic civilization. But according to the popular nature of the Islamic economy and the model of resistance economy, no research found about most important part of this popular economy that is "business", The method of descriptive research content analysis has been used for identification and specifications as well as the design of a desirable business model (in the private sector) in Islamic civilization. Jihad, team building, formal structure, productivity and quality, regularity, tact and taking advantage of opportunities and justice as the components of business and divine gifts and improvement of business environment as the components of environment have been identified and explained.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Business
  • Economics
  • Islamic
  • Civilization

Smiley face

  1. احمدپور داریانی، م. و مقیمی، م. (1385). مبانی کارآفرینی. تهران: فر اندیش.
  2. اربلی، ع. (1381). کشف الغمة فی معرفة اْلئمة. تبریز: بنی‌هاشمی.
  3. الثقفی، ا. ب. (1395). الغارات. تهران: منشورات انجمن آثار ملی.
  4. الطوسی، م. ب. (1369). مصباح المتهجد. بیروت: مؤسسه فقه الشیعه.
  5. النسائی, أ. ب. (1986). سنن النسائی. حلب: مکتب المطبوعات الإسلامیة.
  6. النمیری البصری، ع. ب. (1410). تاریخ المدینة المنورة. قم: دار الفکر.
  7. انصاریان، ح. (1388). صحیفه سجادیه. قم: دارالعرفان.
  8. امیرشاهی، م., نقویان، ن., علوی، س., و پرورش محسنی، م. (1390). درآمدی بر مبانی بازاریابی در اسلام. اندیشه مدیریت راهبردی، 221-273.
  9. بروجردی، ح. (1386). جامع احادیث الشیعه. (جلد ۲۳). تهران: فرهنگ سبز.
  10. بیانیه «گام دوم انقلاب» خطاب به ملت ایران. (1397, 11 22). دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای: https://khl.ink/f/41673
  11. پور عزت، ع. (1393). مدیریت اسلامی در پرتو نهج‌البلاغه. بنیاد نهج‌البلاغه.
  12. پورعباس، م. (1399). تأملی در کارکرد توحید عبادی و نسبت آن با ایجاد رفاه اقتصادی در گستره تمدن نوین اسلامی. نشریه علمی تمدن اسلامی و دین‌پژوهی، شماره 3, 32-53.
  13. جوادی آملی، آ. (1392). مفاتیح الحیاة. قم: مرکز نشر اسراء.
  14. حر عاملی، ش. (1425). إثبات الهداة بالنصوص و المعجزات (جلد ۵). مؤسسة الاعلمی للمطبوعات.
  15. حر عاملی، م. ب. (1367). وسائل الشیعه. قم: مؤسسه آل البیت.
  16. حسینی شاهرودی، م. (1384). مقابله شریعت با فقر، فساد و تبعیض. حصون، شماره 4.
  17. حسینی، س. (1393). سیره اقتصادی امام علی علیه‌السلام. کانون اندیشه جوان.
  18. حلی، ح. ب. (1421). مختصر البصائر. قم: جماعة المدرسین فی الحوزة العلمیة بقم، مؤسسة النشر الإسلامی.
  19. خادم علیزاده، ا. (1398). واکاوی جایگاه و مؤلفه‌های اقتصاد بخش عمومی در رشد و تعالی تمدن نوین اسلامی. فصلنامه اقتصاد بانکداری اسلامی، دوره ۸، شماره ۲۶.
  20. خسروجردی، ع. (1394). تحلیل بر چهارچوب‌های کلان اقتصاد اسلامی در بیانات مقام معظم رهبری (اقتصاد اسلامی اقتصاد تمدن ساز). مشکوة، 130-150.
  21. خوچیانی، ر., و سودانی، ک. (1396). اخلاق اسلامی و محیط کسب‌وکار (اخلاق کسب‌وکار یا کسب‌وکار اخلاقی). فصلنامه اقتصاد بانکداری اسلامی، 99-117.
  22. دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای. (۱۳۷۷). پیام به کنگره عظیم حج.
  23. دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای. (1393, 2 23). فقر انسان‌ها را به کفر می‌کشاند
  24. دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای. (1394, 6 18). بیانات در دیدار اقشار مختلف مردم
  25. دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای. (1392, 11 29). ابلاغ سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی
  26. دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای. (1397, 11 22). بیانیه «گام دوم انقلاب» خطاب به ملت ایران
  27. رابین، م. (2014). جهان به نقل از مونسانتو: آلودگی، فساد و کنترل عرضه مواد غذایی ما. The New Press.
  28. صدر، س. (1350). اقتصاد ما. (م. بجنوردی، ترجمه.) انتشارات برهان و مؤسسه انتشارات اسلامی.
  29. عرفانی‌راد، ب. (1390). ردیابی اندیشه توسعه در نظریات اقتصادی ابن خلدون.
  30. عیوضلو، ح., و قلیچ و. (1394). بانکداری اخلاقی با رویکرد اسلامی. تهران: پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران.
  31. غفاری، ع. (1362). الخصال (شیخ صدوق) (جلد ۲). قم: دفتر انتشارات اسلامی.
  32. فیض کاشانی، م. ب. (1406). الوافی (جلد ۲۶). اصفهان: مکتبة الإمام أمیر المؤمنین علی علیه‌السلام.
  33. قاسمی، م. (1388). روزی حلال: تأثیر مال و لقمه حلال و حرام بر سرنوشت انسان. قم: نور الزهرا (ع).
  34. نویسنده نامشخص (1379). نشریه پاسداران اسلام؛ سال نوزدهم (۲۲۶)، ۴۴-۴۶
  35. کتابخانه احادیث شیعه. حدیث و آیات: پناه جُستن از فقر. https://www.hadithlib.com/hadithtxts/view/26016131
  36. کشاورزشکری، ع., و فرهادی، ا. (1390). بسیج منابع در انقلاب اسلامی ایران. پژوهشنامه انقلاب اسلامی، 79-107.
  37. کلینی، م. ب. (1387). الکافی. قم: مؤسسه علمی فرهنگی دار الحدیث.
  38. کلینى، م. ب. (1388). فروع کافى (جلد ۶). قم: قدس.
  39. کلینى، م. ب. (۱۳۶۴). الروضة من الکافى (جلد ۲). (س. ه. رسولی محلاتی، ترجمه.) تهران: انتشارات علمیه اسلامیه‌.
  40. مجلسی، م. (1403). بحار الانوار. بیروت: داراحیاء التراث العربی.
  41. محمدی ری شهری، م. (۱۳۶۷). میزان الحکمة. قم: مکتب الإعلام الإسلامی.
  42. مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی. (1370, 06 13). قانون بخش تعاونی اقتصاد جمهوری اسلامی ایران
  43. مستخدمین حسینی، ح. (1394). مقدمه‌ای بر روش تحقیق در علوم انسانی. شماره 187.
  44. مکارم شیرازی، ن. (1385). نهج‌البلاغه. (م. امامی، و م. آشتیانی، ترجمه.) قم: انتشارات امام علی بن ابیطالب (ع).
  45. ملکیان، م. (1378). سنت‌گرایی، تجددگرایی، پساتجددگرایی. تهران.
  46. هادیان شیرازی، ع. (1393). گشایش برکات. موعود، شماره 154 و 155.
  47. واحد تحقیقات مرکز تحقیقات رایانه‌ای قائمیه اصفهان. (1392). دانشنامه حضرت خدیجه سلام‌الله علیها. اصفهان: مرکز تحقیقات رایانه‌ای قائمیه اصفهان.
  48. واحد تحقیقات موسسه فرهنگی هنری جام طهور. (1395). دائرة المعارف طهور: ادب و اخلاق. اصفهان: مرکز تحقیقات رایانه ای قائمیه اصفهان.
  49. Kunaifi, A., Rahman, F., & Dwiaryanti, R. (2021). The Philosophy and Authentication of Welfare Equalization in the Islamic Economy. Jurnal Kajian Peradaban Islam; Vol 4 No 2, 54-62
دوره 3، شماره 1
فصلنامه بهار
شهریور 1401
صفحه 143-175
  • تاریخ دریافت: 19 مهر 1400
  • تاریخ بازنگری: 19 خرداد 1401
  • تاریخ پذیرش: 26 خرداد 1401
  • تاریخ انتشار: 01 شهریور 1401