تدوین سناریوهای آینده روابط امنیتی ایران و ترکیه با روش سناریو ویزارد

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 فارغ التحصیل کارشناسی ارشد مدیریت بحران، دانشگاه صنعتی مالک اشتر تهران، ایران.

2 فارغ التحصیل کارشناسی ارشد مدیریت بحران دانشگاه صنعتی مالک اشتر تهران، ایران.

3 فارغ التحصیل کارشناسی ارشد مدیریت کارآفرینی، دانشگاه علم و صنعت ایران.

4 استاد گروه مدیریت و مهندسی صنایع دانشگاه صنعتی مالک اشتر، تهران، ایران.

چکیده

پژوهش حاضر، به تدوین سناریوهای آینده روابط امنیتی ایران و ترکیه با استفاده از سناریو ویزارد می‌پردازد. تا با نیازسنجی و انجام این نوع از پژوش‌های راهبردی، سیاست‌گذاران و تصمیم‌گیران در روابط ایران و ترکیه بتوانند به گزینه‌های بدیل برای تصمیم‌گیری بیاندیشند. نوع تحقیق حاضر، کاربردی و روش بررسی آن با استفاده از روش‌های جدید آینده پژوهی، اکتشافی است. در این تحقیق براساس ماهیت آن، اطلاعات لازم به دو شیوه گردآوری می‌شود: روش کتابخانه‌ای و پرسشنامه‌ای. با توجه به اینکه از نرم افزار میک مک و سناریو ویزارد برای تجزیه و تحلیل داده‌ها استفاده می‌شود، نوع پرسشنامه بسته و به صورت ماتریس آثار متقابل و به پیمایش نظرات کارشناسان و متخصصان است. در نهایت 7 عامل کلیدی به عنوان عوامل پایه در سناریو ویزارد استفاده شده است. و با توجه به تجزیه و تحلیل‌های متعدد و با بهره گیری از پانل خبرگان، تعداد 4 سناریوی محتمل به عنوان سناریوهای خروجی سناریو ویزارد به شرح ذیل می‌باشد؛ سناریو اول: با خرس-ها می‌رقصد، سناریو دوم: هرکسی کو دور ماند از اصل خویش/ بازجوید روزگار وصل خویش، سناریو سوم: یکی به نعل... یکی به میخ، سناریو چهارم: این ره که تو میروی به ترکستان است. درنهایت چنین نتیجه‌گیری می‌شود که از میان 4 سناریوی محتمل، سناریو اول: «با خرس‌ها می‌رقصد» از مطلوبیت بیشتری برخوردار است، زیرا موجب همگرایی بیشتر ترکیه با روسیه و ورود ترکیه به جبهه کشور‌های تجدید نظر طلب در نظام بین الملل، که منجر به کاهش روابط با آمریکا و ایجاد تقابل می‌شود. و به نفع جمهوری اسلامی ایران خواهد بود. شایان ذکراست سیاست‌های راهبردی و کلان ج.ا.ایران در قبال تمام همسایگان زمینی‌اش، همواره سیاست تعامل، دوستی و برادری است.

کلیدواژه‌ها


Smiley face

  1. صفوی، سید یحیی؛ متقی، ابراهیم؛ حاتمی، حمیدرضا؛ مرادیان، محسن و یزدانی، محسن. (1399). عوامل واگرایی و همگرایی اقتصادی مؤثر بر روابط جمهوری اسلامی ایران با ترکیه. فصلنامه مطالعات دفاعی استراتژیک، 79: 28-5.
  2. قائم پناه، صمد. (1390). تضاد و همکاری در روابط ایران و ترکیه پس از جنگ سرد (1989 -2008). فصلنامه مطالعات سیاسی، 3 (11)، 82– 51.
  3. کولایی، الهه و نبوی، سید مهدی. (1399). عوامل فرهنگی مؤثر بر روابط ایران و ترکیه. فصلنامه مطالعات بنیادین و کاربردی جهان اسلام، 2 (2)، 160-184.
  4. گل محمدی، ولی. (1398). چشم‌انداز روابط ایران و ترکیه در سال 1397. بازیابی در 29 آذر 1398. سایت مؤسسه مطالعات ایران و اوراسیا (ایراس)، قابل‌دسترسی در: http://www.iras.ir/fa/doc/article/3618
  5. نبوی، سید مهدی؛ صفوی، سید حمزه و کوشکی، محمدصادق. (1399). تدوین سناریوهای روابط ایران و ترکیه در افق 1408. آینده‌پژوهی دفاعی، 5(18)، 37-7.
  6. همتیان مهدی زاده، جمال؛ زارع، ساسان؛ عرب بافرانی، محمدرضا و قاسمی امام‌زاده، رضا. (1399). سناریو نگاری آینده دانشگاه مطلوب در افق 1404. نشریه علمی آینده‌پژوهی انقلاب اسلامی، 1(2)، 69-35.
  7. یزدانی، حسن. (1395). طراحی الگوی روابط دفاعی - امنیتی جمهوری اسلامی ایران با کشور ترکیه. رساله دکتری، استاد راهنما؛ دکتر صفوی، دانشگاه عالی دفاع ملی، تهران.
  8. یارمحمدیان، حسین؛ امیدی، علی و ابراهیمی، شهروز. )1396(. دامنه و افق مناسبات ایران و ترکیه (2021-2011)، فصلنامه تحقیقات سیاسی و بین‌المللی، 31، 57–86.
  9. Charounatki, Mariana. (2018). Iran and Turkey,International and Regional Engagement in the MiddleEast. New York: I.B.Tauris & Co. Ltd.
  10. Dator, J. (1996). The knowledge base of futures studies.
  11. Hen-Tov, Elliot )2011(. Asymmetry of interests: Iran-Turkey relations since 1979. PhD Thesis, Princeton University, USA.
  12. Ringland, G., & Schwartz, P. P. (1998). Scenario planning: managing for the future. John Wiley & Sons.
  13. Schoemaker, P.J. H. (1995). Scenario Planning: A Tool for Strategic Thinking. Sloan Management Review, 37(2), 25-40.
  14. Verso, M., & Agnelli, G. (2003). Venous thromboembolism associated with long-term use of central venous catheters in cancer patients. Journal of Clinical Oncology, 21(19), 3665-3675.