آینده پژوهی بحران هویت جوانان در افق ایران 1410

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشحوی دکتری بررسی مسائل اجتماعی ایران، دانشگاه کاشان،ایران

2 عضوهیئت علمی گروه علوم اجتماعی دانشگاه کاشان،ایران

3 عضو هیئت علمی دانشگاه کاشان،ایران

4 مدیر گروه پژوهش های فرهنگی اجتماعی پژوهشکده تحقیقات راهبردی

چکیده

هویت یکی از مهم‌ترین چالش‌های دوره جوانی است و ابعاد مختلف هویتی تأثیر انکارناپذیری بر همه فعالیت‌های جوانی داشته و آن را متأثر می‌کند. بحران هویت وضعیتی است که در اثر دگرگونی و تحولات در زمینه‌های ساختاری، فرهنگی و ارتباطات، و در عین حال به رسمیت شناخته نشدن از سوی حاکمیت و نظام جهانی، جوانان در تشخیص جایگاه خود در محیط پیرامونی، گروه و اجتماع خود دچار مشکل و تعارض شده‌اند. تحقیق حاضر با استفاده از تحلیل لایه علی و با استفاده از نرم افزار میک مک و سناریو ویزارد، در یک افق 10 ساله به بررسی و سناریو نویسی درمورد بحران هویت جوانان پرداخته است. بدین صورت که با استفاده از روش تحلیل لایه علی و مطالعه اسناد و مدارک و مصاحبههای عمیق با خبرگان، 227 پیشران کلیدی درمورد بحران هویت شناسایی گردید. سپس این پیشران ها براساس مدل پستل و رویکرد لایه ای تلخیص شده اند که به 52 پیشران رسید. در ادامه با استفاده از نرم افرا میک مک، پیشران های تاثیرگذار و تاثیرپذیر شناسایی و در نهایت از طریق سناریو ویزراد، 4 سناریو برای این مهم بدست آید که دو سناریو به عنوان بدبینانه و دو سناریو به عنوان خوشبینانه.

پیشران های سناریو بدبینانه: سرخوردگی شدید جوانان از نادیده گرفته شدن توسط حاکمیت، افزایش نابرابری جنسیتی، گسترده تر شدن شبکه های اجتماعی، تشدید بیگانگی جوانان با هویت مورد نظر نظام سیاسی، توجه صرف به نیروهای طرفدار حکومت.

پیشران های سناریو خوشبینان: به رسمیت شناختن همه جوانان، کاهش نابرابری جنسیتی، گسترده تر شدن شبکه های اجتماعی، افزایش سواد رسانه ای، کاهش بیگانگی نسبت به هویت مورد نظر نظام سیاسی.

کلیدواژه‌ها


Smiley face

  1. امیری مقدم، محدثه؛ 1398، آسیب‌شناسی فرهنگ لذت در میان جوانان ایرانی، مقالات برگزیده سومین همایش ملی آسیب‌های اجتماعی ایران، تهران، انتشارات آگاه، جلد سوم، چاپ یکم، ص230-211.
  2. بابایی فرد، اسد اله(1393)، بحران هویت در جامعه معاصر ایران(رویکردی نظری)، تهران، انتشارات چاپخش، چاپ اول.
  3. بابایی‌زاده، مرضیه؛ 1397، بررسی آسیب‌شناسی وضعیت کنونی هویت در بین نسل هزاره سوم. همایش ملی هویت کودکان ایران اسلامی در دوره پیش دبستانی، دوره1، ص 20-1.
  4. باقی، عمادالدین؛ ۱۳۹۸، دین‌گریزی هیستریک، دین گزینی هیستریک(بررسی جامعه‌شناختی رشد گرایش‌ها و جنبش‌های دینی و شبه دینی اخیر)، مقالات برگزیده سومین همایش ملی آسیب‌های اجتماعی ایران، تهران، انتشارات آگاه، جلد هشتم، چاپ یکم. ص124-97.
  5. بشیریه، حسین (1379)، توسعه‌ی سیاسی و بحران هویت ملی، فصلنامه هویت ملی، سال دوم، شماره‌ی5.
  6. بیننده، مسعود(1393)، تحلیل جامعه‌شناختی برساخت گفتمانی هویت اجتماعی(مطالعة جوانان شهر سنندج)، تز دکتری، دانشکده روان‌شناسی و علوم اجتماعی، گروه جامعه‌شناسی
  7. تاج‌الدین، محمدباقر. مدنی، سعید. حکمت پناه، شهلا؛ 1398، مطالعه جامعه شناختی بی‌تفاوتی اجتماعی بین شهروندان منطقه 1 تبریز، مقالات برگزیده سومین همایش ملی آسیب‌های اجتماعی ایران، تهران، انتشارات آگاه، جلد هشتم، چاپ یکم. ص 154-129.
  8. التیامی‌نیا، رضا. رشیدی زاده، بهنام؛ 1398، هویت‌طلبی جدید ایرانی‌ها در بستر جهانی‌شدن(مطالعه موردی: دانشجویان دانشگاه یاسوج)، فصلنامه مطالعات ملی، سال بیستم، شماره‌3.
  9. جلایی‌پور؛ ۱۳۹۸، درباره نابرابری قومی در ایران، دومین گزارش وضعیت اجتماعی ایران (همبستگی اجتماعی و نابرابری، ۱۳۸۸-۱۳۹۶)، به اهتمام میرطاهر موسوی، تهران، انتشارات آگاه. جلد یکم، چاپ دوم. ص62-49.
  10. جنکینز، ریچارد(1396)، هویت اجتماعی. ترجمه نازنین میرزابیگی، تهران، نشر آگاه.
  11. جنکینز، ریچارد(1397)، هویت اجتماعی، مترجم، تورج یاراحمدی، انتشارات شیرازه
  12. حاجیانی، ابراهیم(1398)، گزارش وضعیت اجتماعی نابرابری‌های قومی در ایران، دومین گزارش وضعیت اجتماعی ایران (همبستگی اجتماعی و نابرابری، ۱۳۸۸-۱۳۹۶)، به اهتمام میرطاهر موسوی، تهران، انتشارات آگاه. جلد یکم، چاپ دوم. ص346-321
  13. دبلیو پای، لوسین. بایندر، لئونارد. اس کلمن، جیمز. لاپالومبارا، جوزف. وربا، سیدنی. واینر، مایرون؛ 1380،
  14. رنجی جفرودی، نیما(1402)، رویکرد آینده‌نگرانه در تدوین برنامه هفتم توسعه، نشریه علمی آینده‌پژوهی انقلاب اسلامی، دورة 4، ص 131-151
  15. سومین همایش ملی آسیب‌های اجتماعی ایران، تهران، انتشارات آگاه، جلد هشتم، چاپ یکم. ص146-125
  16. علیخانی، علی‌اکبر(1383)، مبانی نظری هویت و بحران هویت، تهران، نشر پژوهشکده علوم‌انسانی و اجتماعی جهاد دانشگاهی، چاپ اول
  17. عنایت‌الله، سهیل(1388)، پرسش از آینده: آینده‌پژوهی به‌مثابه ابزار تحول‌سازمانی و اجتماعی. تهران: انتشارات مرکز آینده‌پژوهی علوم و فناوری دفاع.
  18. عنایت‌الله سهیل. میلویه‌یچ، ایوانا(1388)، آینده‌پژوهی با روش تحلیل لایه‌ای علت‌ها (جلد اول)، مترجم؛ مهدی مبصری،مریم یوسفیان،انتشارات شکیب
  19. فوکویاما، فرانسیس(1398)، هویت(سیاست هویت کنونی و مبارزه برای به رسمیت شناخته‌شدن)، ترجمه رحمن قهرمان‌پور، انتشارات روزنه، چاپ سوم
  20. گل محمدی، احمد(1392)، جهانی‌شدن، فرهنگ، هویت، تهران، نشر نی، چاپ سوم
  21. گیدنز، آنتونی(1398)، تجدد و تشخص(جامعه و هویت شخصی در عصر جدید)، ترجمه ناصر موفقیان، تهران، نشر نی
  22. لطف‌آبادی، حسین. نوروزی، وحید(1383)، سنجش رابطه هویت دینی و ملی دانش‌آموزان نوجوانان ایران با نگرش آنان به جهانی‌شدن، مجله حوزه و دانشگاه، شماره ۴۰
  23. نصر اصفهانی، علیرضا. استادی، رسول. حق گو، جواد(1400)، بررسی پیشرفت‌های جدید در روش‌های آینده‌پژوهی، نشریه علمی آینده‌پژوهی انقلاب اسلامی، دورة 3، ص 153-111
  24. نوابخش، مهرداد، نیکوکار مستانه(1390)، جهانی‌شدن و بحران هویت جوانان، مطالعات راهبردی سیاست‌گذاری عمومی(مطالعات راهبردی جهانی‌شدن)، دورة 2، شمارة6
  25. ولدبیگی، علی‌اکبر. بهروزی لک، غلامرضا(1401)، کاربرد آینده‌پژوهی در جامعه‌شناسی توسعه. نشریه علمی آینده‌پژوهی انقلاب اسلامی، دورة 3، ص 65-45
  26. Kumaraswamy، P R(2006)، WHO AM I؟ : THE IDENTITY CRISIS IN THE MIDDLE EAST، Middle East Review of International Affairs، Vol. 10، No. 1 (March 2006)
  27. Castells، Manuel(1997) . The Power of Identity. Vol. 2 of The Information Age: Economy، Society، and Culture. Oxford: Blackwell، 1997. Pp. xv+461.
  28. Kaul، Vineet(2014). Globalisation and crisis of cultural identity، http://www.globalscienceresearchjournals.org
  29. Dombrovskis، Aivis(2016). IDENTITY AND AN IDENTITY CRISIS: THE IDENTITY CRISIS OF FIRST-YEAR FEMALE STUDENTS AT LATVIAN UNTVERSITIES AND THEIR SOCIODEMOGRAPHIC INDICATORS، https://www.researchgate.net/publication/303556790
  30. Kurebwa، Jeffrey(2020). The Effects of Globalization on Youth Culture and Identity: A Zimbabwean Experience، Canadian Social Science، www.cscanada.net
  31. Amiri Moghadam, Muhaddith; 2018, pathology of pleasure culture among young Iranians, selected articles of the third national conference on social harms of Iran, Tehran, Aghat Publications, volume 3, 1st edition, pp. 211-230.
  32. Babaei Fard, Esadaleh (2013), identity crisis in contemporary Iranian society (theoretical approach), Tehran, Chapakhsh Publishing House, first edition.
  33. Babaizadeh, Marzieh; 2017, examining the pathology of the current state of identity among the generation of the third millennium. National conference on the identity of Iranian Islamic children in the preschool period, period 1, pp. 1-20.
  34. Baghi, Imaduddin; 2018, Hysteric Dingrizi, Hysteric Religion (Sociological study of the growth of recent religious and quasi-religious tendencies and movements), selected articles of the 3rd National Conference on Social Disadvantages of Iran, Tehran, Aghaz Publications, 8th volume, 1st edition. pp. 124-97.
  35. Bashirieh, Hossein (1379), political development and national identity crisis, National Identity Quarterly, second year, number 5.
  36. Binandeh, Masoud (2013), sociological analysis of the discursive construction of social identity (a study of the youth of Sanandaj), PhD thesis, Faculty of Psychology and Social Sciences, Department of Sociology
  37. Tajuddin, Mohammad Baqer. Madani, Saeed. Hekmat Panah, Shahla; 2018, sociological study of social indifference among the citizens of Tabriz region 1, selected papers of the third national conference on social harms of Iran, Tehran, Aghah Publications, Volume 8, Edition 1. pp. 154-129.
  38. Eltiaminia, Reza. Rashidizadeh, Behnam; 2018, the new identity of Iranians in the context of globalization (case study: students of Yasouj University), National Studies Quarterly, 20th year, number 3.
  39. Jalaipur; 2018, about ethnic inequality in Iran, the second report on the social situation of Iran (Social Solidarity and Inequality, 2016-2018), by Mir Taher Mousavi, Tehran, Aghat Publications. First volume, second edition. pp. 49-62.
  40. Jenkins, Richard (2016), social identity. Translated by Nazanin Mirzabigi, Tehran, Aghaz Publishing House.
  41. Jenkins, Richard (2017), social identity, translator, Toraj Yarahamdi, Shirazeh Publications
  42. Hajiani, Ebrahim (1398), report on the social situation of ethnic inequalities in Iran, the second report on the social situation of Iran (Social Solidarity and Inequality, 2016-2018), by Mirtaher Mousavi, Tehran, Aghah Publications. First volume, second edition. pp. 321-346
  43. Pye, Lucien. Binder, Leonard. S Coleman, James. Lapalombara, Joseph. Verba, Sydney. Weiner, Myron; 1380,
  44. Renji Jafarodi, Nima (1402), a forward-looking approach in compiling the 7th development plan, scientific journal of future studies of the Islamic Revolution, period 4, pp. 131-151
  45. The third national conference of Iran's social harms, Tehran, Aghah Publications, 8th volume, 1st edition. pp. 146-125
  46. Alikhani, Ali Akbar (2013), Theoretical foundations of identity and identity crisis, Tehran, Jihad Dadaneshgahi Research Institute of Humanities and Social Sciences, first edition.
  47. Enayatullah, Sohail (2008), Questioning the future: Future research as a tool for organizational and social transformation. Tehran: Publications of the Future Research Center of Defense Science and Technology.
  48. Inayatullah Sohail. Milohich, Ivana (2008), future research with the method of analyzing the layers of causes (Volume 1), translator; Mehdi Mobsari, Maryam Yousefian, Shakib Publications
  49. Fukuyama, Francis (2018), Identity (current identity politics and the struggle for recognition), translated by Rahman Kahramanpour, Rosenh Publications, third edition
  50. Golmohammadi, Ahmed (2012), Globalization, Culture, Identity, Tehran, Nei Publishing House, third edition
  51. Giddens, Anthony (2018), Modernity and Individuality (Society and Personal Identity in the New Age), translated by Nasser Moafaqian, Tehran, Nei Publishing
  52. Lotfabadi, Hossein. Nowrozi, Vahid (2013), measuring the relationship between the religious and national identity of Iranian adolescent students and their attitude towards globalization, Hohze and University Magazine, No. 40
  53. Nasr Isfahani, Alireza. A master, a messenger. Haqgo, Javad (1400), review of new developments in future research methods, Scientific Journal of Future Research of the Islamic Revolution, Volume 3, pp. 111-153
  54. Navabakhsh, Mehrdad, Nikokar Mastane (2018), Globalization and Youth Identity Crisis, Strategic Studies of Public Policy (Strategic Studies of Globalization), Volume 2, Number 6
  55. Wold Beigi, Ali Akbar. Behrouzi Lak, Gholamreza (1401), the application of future studies in the sociology of development. Scientific Journal of Future Research of the Islamic Revolution, Volume 3, pp. 45-65